Źródła prawa Unii Europejskiej, tom IV, wydanie 3

Redakcja naukowa: Jan Barcz

Autorzy: Jan Barcz, Agnieszka Grzelak, Robert Grzeszczak, Anna Kalisz, Anna Zawidzka - Łojek

Wykłady obejmujące źródła prawa pierwotnego i pochodnego Unii Europejskiej. Mechanizmy tworzenia i legislacji prawa Unii Europejskiej. Rola parlamentów narodowych w tworzeniu unijnego prawa pochodnego, rodzaje procedur legislacyjnych.

Książka omawia następujące zagadnienia:

• Prawo pierwotne Unii Europejskiej, a w tym: prawo pierwotne pisane, traktaty stanowiące Unię Europejską, traktaty rewizyjne, traktaty akcesyjne, inne akty prawa pierwotnego, prawo pierwotne niepisane, zasady ogólne prawa Unii Europejskiej, rola Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w konstruowaniu zasad ogólnych, prawa podstawowe jednostek, normy prawa zwyczajowego;
• Prawo pochodne Unii Europejskiej, a w nim między innymi: akty ustawodawcze i akty nieustawodawcze, akty delegowane, akty wykonawcze, akty „bez przymiotnika”, porozumienia międzyinstytucjonalne, rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie, akty nienazwane;
• Postanowienia przejściowe (Protokół nr 36), obejmujące: akty prawne w ramach WPZiB, akty prawne w ramach współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej, postanowienia Protokołu nr 36;
• Tworzenie prawa Unii Europejskiej, a w tym między innymi: tworzenie prawa pierwotnego, stanowienie unijnego prawa pochodnego, inicjatywa ustawodawcza, rola parlamentów narodowych w tworzeniu unijnego prawa pochodnego, rodzaje procedur legislacyjnych, wydawanie aktów unijnego prawa pochodnego przez Komisję, rodzaje harmonizacji, lepsze stanowienie prawa, niedostatki prawa Unii Europejskiej, efekty podjętych działań;
• Umowy międzynarodowe Unii Europejskiej z państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi, a w tym: zakres kompetencji Unii Europejskiej do zawierania umów międzynarodowych, procedura zawierania umów międzynarodowych, obowiązek wykonania umów międzynarodowych, okresy przejściowe w stosunku do umów zawartych w ramach danego II i III filara Unii Europejskiej, umowy międzynarodowe państw członkowskich a członkostwo w Unii Europejskiej, problem tak zwanej metody schengeńskiej;
• Zakres obowiązywania prawa Unii Europejskiej, obejmujący: zakres obowiązywania ratione materiae, zakres obowiązywania ratione personae, zakres obowiązywania ratione temporis;
• Wykładnia prawa Unii Europejskiej, a w tym między innymi: współpraca sądów krajowych z unijnymi przy dokonywaniu wykładni (pytania prawne), wykładnia prawa unijnego dokonywana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wykładnia językowa, wykładnia systemowa, wykładnia celowościowo-funkcjonalna;
• Prawo Unii Europejskiej a prawo krajowe państw członkowskich, a w nim między innym: zasada pierwszeństwa prawa unijnego, zasada skutku bezpośredniego, skutek bezpośredni przepisów traktatowych, skutek bezpośredni rozporządzeń, skutek bezpośredni dyrektyw, pojęcie emanacji państwa, zasada prounijnej wykładni prawa krajowego (zasada skutku pośredniego prawa unijnego);
• Odpowiedzialność państwa członkowskiego za szkody powstałe wskutek naruszenia prawa unijnego, obejmująca: sformułowanie zasady odpowiedzialności odszkodowawczej państwa członkowskiego, przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej państwa członkowskiego, rozwinięcie zasady odpowiedzialności odszkodowawczej państwa członkowskiego, odpowiedzialność odszkodowawcza państwa członkowskiego z tytułu naruszenia prawa unijnego przez sąd krajowy orzekający w ostatniej instancji, zasada autonomii proceduralnej.