Międzynarodowe prawo roślin

Informacje na temat Miedzynarodowe prawo roślin

Autor: Samanta Kowalska

„Funkcja zieleni w zantropomorfizowanym świecie przestrzeni miejskich, rolniczo użytkowanych czy leśnych wymaga dziś – chyba bardziej niż kiedykolwiek w przeszłości – zrewidowania naszego do niej nastawienia [...]. Poważne zmiany klimatyczne i powtarzające się niepokojące zjawiska przyrodnicze, są sygnałem, którego nie można ignorować. Niestety rządy państw z reguły okazują się raczej nieczułe na te problemy [...]. Kwestia, którą można by nazwać (nawet tylko roboczo) „prawem roślin”, pośród licznych kryzysów, problemów gospodarczych, politycznych, społecznych i wielu innych zaprzątających umysły decydentów i obywateli państw, wydaje się nieobecna. To samo należy powiedzieć o przestrzeni, w której operują przepisy prawa międzynarodowego, a więc o „międzynarodowym prawie roślin”. [...]

O tych, może nawet trochę szokujących sprawach, i wielu innych jeszcze problemach pisze, analizująca współczesne poglądy wrażliwych na pogarszający się stan środowiska życia człowieka, Pani dr Samanta Kowalska, ograniczając się jednak do obszaru prawa międzynarodowego w tej części, która odnosi się i/lub może się odnosić właśnie do roślin. Przedsięwzięcie to – pomijając nieliczne, ale zawsze cenne, publikacje traktujące ten wątek fragmentarycznie, wycinkowo lub tylko publicystycznie – jest niemalże pionierskie, a w każdym razie chyba jedyne tak szeroko omawiające temat, i to nie tylko od strony prawnej. Możliwe, że „narazi” się tym na krytykę, ale jeśli tak się stanie, to z pewnością i tak będzie można mówić o sukcesie – przynajmniej w tym sensie, że książką tą da początek dyskusji w środowisku naukowym, któremu przecież nigdy nie brakuje, ani dobrej woli, ani zdolności do wypracowania najlepszych z możliwych rozwiązań. [...] Jasnym obrazem i zarazem sugestywnym przekazem treści zawartych w recenzowanej pozycji jest szczegółowy i bardzo rozbudowany spis treści; można powiedzieć, że już on sam jest reklamą tej książki. Dla zainteresowanych, dodatkową wartością tej pozycji powinna być bibliografia, jakże obfita i różnorodna i to dla tematu, który – przypomnijmy – dopiero szuka dla siebie miejsca w refleksji prawniczej”.

Z recenzji prof. dr. hab. Piotra Krajewskiego

„[...] Międzynarodowe prawo roślin jest interesującym przedstawieniem zagadnienia określonego w temacie. Autorka postawiła sobie jasny cel w publikacji tj. próbę scharakteryzowania międzynarodowego prawa roślin jako nowo kształtującej się gałęzi prawa międzynarodowego. Zagadnienie to z całą pewnością pozostaje aktualne we współczesnej debacie i stanowi ważny głos w dyskusji naukowej. Praca autorstwa Pani Doktor Samanty Kowalskiej jest interesującym ujęciem tytułowego zagadnienia. Została napisana w oparciu o bogaty materiał źródłowy, a przyjęta metodologia badań nie budzi większych zastrzeżeń. Na tej podstawie Autorka dokonała dokładnej i wartościowej poznawczo analizy międzynarodowego prawa roślin. Opracowanie charakteryzuje się dokładnym opisaniem tytułowego problemu i niewątpliwie wzbogaca wiedzę czytelnika”.

Z recenzji dr. hab. Tomasza Chłopeckiego, prof. ucz.

Spis treści

Wykaz akronimów

Przedmowa

Rozdział 1. Zagadnienia wprowadzające

1.1. Definicja rośliny

1.2. Kontekst środowiskowy ochrony roślin

1.3. Geneza prawnej ochrony roślin

1.4. Kształtowanie regulacji prowadzącej do przyjęcia pierwszej polskiej ustawy ochrony przyrody

Konkluzje

Rozdział 2. Źródła międzynarodowego prawa roślin

2.1. Katalizatory w kształtowaniu ochrony roślin na forum międzynarodowym

2.2. Źródła międzynarodowego prawa roślin

2.2.1. Umowy międzynarodowe

2.2.1.1. Umowy wielostronne

2.2.1.2. Umowy regionalne

2.2.1.3. Umowy subregionalne

2.2.1.4. Umowy dwustronne (bilateralne)

2.2.2. Zwyczaj międzynarodowy

2.2.3. Akty jednostronne

2.2.4. Uchwały organów organizacji międzynarodowych

2.2.5. Zasady ogólne uznane przez narody cywilizowane

2.3. Pomocnicze środki utrwalania i rekonstrukcji norm w zakresie ochrony roślin

Konkluzje

Rozdział 3. Podmioty międzynarodowego prawa roślin

3.1. Prawo do środowiska w pryzmacie praw człowieka. Wielopodmiotowość ochrony roślin

3.2. Zakres podmiotowy

3.2.1. System Narodów Zjednoczonych

3.2.1.1. Organizacja Narodów Zjednoczonych

3.2.1.2. Zgromadzenie Ogólne ONZ

3.2.1.3. Zgromadzenie Ogólne do spraw Środowiskowych

3.2.1.4. Rada Praw Człowieka

3.2.1.5. Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych

3.2.1.6. Rada Społeczno-Gospodarcza Organizacji Narodów Zjednoczonych

3.2.2. Agencje wyspecjalizowane w krystalizowaniu międzynarodowego prawa roślin

3.2.2.1. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa

3.2.3. Organy doradcze

3.2.4. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury

3.2.5. Światowa Organizacja Handlu

3.2.6. Urzędy, funkcje eksperckie, fundusze

3.2.6.1. Specjalny Sprawozdawca do spraw Praw Człowieka i Zmian Klimatycznych

3.2.6.2. Wysoki Komisarz ds. Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych

3.2.6.3. Fundusz na rzecz Globalnego Środowiska

3.2.7. Partnerstwo podmiotów

3.2.7.1. Globalne Partnerstwo na rzecz Ochrony Roślin

3.2.7.2. Rola partnerstwa publiczno-prywatnego w ochronie roślin

3.2.8. Inne organizacje działające na forum międzynarodowym

3.2.8.1. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody

3.2.8.2. Międzynarodowy Związek Oceny Nasion

3.2.8.3. Międzynarodowy Związek Ochrony Nowych Odmian Roślin

3.2.9. Inicjatywy regionalne w ochronie roślin

3.2.9.1. Ochrona roślin w kontekście polityki środowiskowej Unii Europejskiej

3.2.9.2. Ochrona roślin w systemie afrykańskim

3.2.9.3. Ochrona roślin w regionie Azji i Pacyfiku

Konkluzje

Rozdział 4. Godność roślin – podstawa ochrony prawnej

4.1. Godność – fundamentalna wartość

4.2. Prageneza koncepcji godności roślin

4.3. Uwarunkowania antropogeniczne

4.4. Koncepcja godności roślin

4.5. Implikacje koncepcji godności roślin

4.6. Paradygmat ochrony

Konkluzje

Rozdział 5. Prawa przyrody w formowaniu międzynarodowego prawa roślin

5.1. Wprowadzenie

5.2. Geneza praw przyrody

5.3. Komponent biokulturowy praw przyrody w odniesieniu do krystalizowania międzynarodowego prawa roślin

5.4. Podmiotowość prawna

5.5. Reprezentacja prawna

5.6. Prawa natury a prawa przyrody

5.7. Kierunki rozwoju praw przyrody w ochronie roślin

Konkluzje

Rozdział 6. Ochrona roślin w obliczu wyzwań i zagrożeń

6.1. Wprowadzenie

6.2. Współczesne zagrożenia i wyzwania dla ochrony roślin

6.2.1. Ekobójstwo – zbrodnia przeciwko przyrodzie i fitosferze

6.2.2. Ekoterroryzm – amorficzne zagrożenie dla bioróżnorodności roślin

6.2.3. Technologia GMO

6.2.4. Ochrona produktów leczniczych pochodzenia roślinnego

6.2.5. Ochrona bioróżnorodności roślin

6.2.6. Ochrona in situ i ex situ roślin

6.2.6.1. Ochrona in situ

6.2.6.2. Ochrona ex situ

6.3. Zintegrowana ochrona roślin

6.4. Estetyka w ochronie roślin

6.5. „Chroniąc rośliny – chronisz życie” – ochrona roślin w ujęciu perspektywicznym

6.6. Krystalizowanie międzynarodowego prawa roślin w obliczu globalizacji

6.7. Programy strategiczne w rozwoju międzynarodowego prawa roślin

6.7.1. Globalna strategia ochrony roślin

6.7.2. Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych

6.7.3. Globalna Baza Danych o Zasobach Ziemi

6.7.4. Międzynarodowy program „Człowiek i Biosfera”

Konkluzje

Rozdział 7. Kształtowanie i stosowanie międzynarodowego prawa roślin

7.1. Fragmentacja prawa a międzynarodowe prawo roślin

7.2. Prawo globalne

7.3. Propozycja definiowania międzynarodowego prawa roślin

7.4. Odpowiedzialność międzynarodowa i sankcje

7.5. Orzecznictwo trybunałów międzynarodowych

7.5.1. Międzynarodowy Trybunał Karny

7.5.2. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

7.5.3. Europejski Trybunał Praw Człowieka

7.5.4. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

7.5.5. Afrykańska Komisja Praw Człowieka i Ludów

7.6. W kierunku międzynarodowego trybunału środowiska

Konkluzje

Zakończenie

Bibliografia

Summary