Ochrona środowiska w systemie prawnym Światowej Organizacji Handlu

Autor: Magdalena Słok-Wódkowska

GATTzilla polująca na Flippera – tak jeszcze niedawno organizacje pozarządowe mówiły o GATT i WTO. Powszechne było przekonanie, że podmioty te są przeciwne ochronie środowiska. Czy jednak faktycznie tak jest? Czy występuje konflikt między międzynarodowym prawem środowiska i prawem WTO? W jaki sposób prawo WTO odnosi się do regulacji ochrony środowiska w prawie krajowym państw członkowskich? Czy można chronić środowisko przy pomocy regulacji handlowych?

Książka jest próbą udzielenia odpowiedzi na te pytania. Autorka stawia tezę, że pomimo braku w systemie prawnym WTO przepisów bezpośrednio regulujących ochronę środowiska, jest jednak zapewniona realizacja minimalnych standardów ochrony środowiska. Analizuje także ograniczenia w handlu towarami nie ze względu na rodzaj restrykcji, ale ze względu na rodzaj towarów dowodząc, że to właśnie determinuje zgodność lub niezgodność regulacji środowiskowych z prawem WTO.

Opracowanie zawiera analizę orzecznictwa Paneli GATT i Organu Rozstrzygania Sporów WTO w sprawach dotyczących ochrony środowiska, z uwzględnieniem najnowszych orzeczeń. Omówiony został także stan negocjacji toczącej się rundy z Doha w sprawach dotyczących środowiska. W publikacji zawarto także analizę zgodności z prawem WTO głównych konwencji środowiskowych zawierających postanowienia handlowe. W książce zastosowano zarówno narzędzia prawnicze, jak i ekonomiczne, co czyni ją interesującą dla wszystkich zajmujących się międzynarodową ochroną środowiska lub handlem międzynarodowym.

Książka podejmuje następujące zagadnienia:

Podstawy ochrony środowiska w systemie prawnym Światowej Organizacji Handlu, a w nim między innymi: Podstawy aksjologiczne, Pojęcie ochrony środowiska, Powstanie i cele Światowej Organizacji Handlu, GATT wobec kwestii poruszanych podczas Konferencji w Sztokholmie, GATT wobec kwestii poruszanych podczas konferencji w Rio de Janeiro, Problemy ochrony środowiska w reformie GATT i powstaniu WTO, Prawo środowiska w tzw. Rundzie z Doha, organy WTO zajmujące się ochroną środowiska, Postanowienia GATT dotyczące środowiska, Artykuł XX GATT jako podstawa prawna wyłączeń ze względu na ochronę środowiska - interpretacja

Handel towarami zwyczajnymi, a w nim między innymi: Pojęcie towarów zwyczajnych, Konflikt norm w przypadku regulacji dotyczących towarów zwyczajnych, Rola państw i instytucji międzynarodowych w tworzeniu i implementowaniu standardów związanych z ochroną środowiska Handel towarami prośrodowiskowymi, a w nim między innymi: Kategoria towarów prośrodowiskowych, Towary podobne do towarów prośrodowiskowych, Propozycje działań wspierających handel towarami prośrodowiskowymi, Zgeneralizowany system preferencji jako mechanizm wsparcia handlu towarami prośrodowiskowymi

Handel organizmami modyfikowanymi genetycznie, a w nim między innymi: Podstawy regulacji dotyczących organizmów modyfikowanych genetycznie, Pojęcie i specyfika organizmów modyfikowanych genetycznie, Ustanowienie Panelu WTO w sprawie regulacji dotyczących organizmów modyfikowanych genetycznie, Podstawy prawne handlu organizmów modyfikowanych genetycznie, Prawo międzynarodowe dotyczące organizmów modyfikowanych genetycznie, Prawo europejskie i amerykańskie dotyczące GMO, Prawo WTO dotyczące GMO, Wybór właściwych przepisów WTO regulujących handel GMO, Zgodność zastosowania zasady przezorności do handlu GMO z prawem WTO, Zgodność z prawem WTO procedury dopuszczania GMO do rynku

Handel towarami szczególnie wrażliwymi, a w nim między innymi: Regulacje prawnomiędzynarodowe dotyczące podstawowych grup towarów szczególnie wrażliwych, Prawo międzynarodowe dotyczące handlu zagrożonymi gatunkami zwierząt i roślin, Prawo międzynarodowe dotyczące handlu odpadami, Prawo dotyczące handlu chemikaliami, Normy WTO dotyczące towarów szczególnie wrażliwych, Zgodność przepisów konwencji międzynarodowych regulujących handel towarami szczególnie wrażliwymi z prawem WTO, Możliwość zastosowania istniejących wyjątków z artykułu XX GATT lub innych porozumień WTO do ograniczeń w handlu towarami szczególnie wrażliwymi