Współczesne przekształcenia sankcji karnych - zagadnienia teorii, wykładni i praktyki stosowania

Redakcja naukowa: Piotr Góralski, Anna Muszyńska

Autorzy: Joanna Długosz, Piotr Góralski, Elżbieta Hryniewicz-Lach, Anna Jaworska-Wieloch, Violetta Konarska-Wrzosek, Józef Koredczuk, Jerzy Lachowski, Kazimierz J. Leżak, Katarzyna Liżyńska, Katarzyna Łucarz, Mirosława Melezini, Joanna Mierzwińska-Lorencka, Anna Muszyńska, Krzysztof Nowicki, Piotr Ochman, Anna Płońska, Janusz Sawicki, Olga Sitarz, Grażyna B. Szczygieł, Szymon Tarapata, Jarosław Utrat-Milecki, Agata Ziółkowska

Recenzowane opracowanie zawiera dziewiętnaście artykułów naukowych poświęconych, niezwykle ważnej w doktrynie prawa karnego i praktyce, problematyce współczesnych przekształceń sankcji karnych. Tytuł opracowania zakreślił szerokie ramy dla podjęcia przez autorów różnych aspektów przewodniej problematyki. W poszczególnych artykułach zostały uwzględnione zarówno kwestie ogólne, pojęciowe, jak i zagadnienia szczegółowe dotyczące obecnie obowiązującego systemu kar, środków karnych oraz innych środków reakcji na przestępstwo przewidzianych w przepisach prawa karnego. Należy podkreślić, że szeroko zakreślony temat opracowania zbiorowego w pełni też uzasadniał omówienie sankcji karnych przewidzianych w pozakodeksowym prawie karnym gospodarczym, prawie karnym skarbowym oraz prawie wykroczeń. Takie wieloaspektowe ujęcie problematyki przekształceń sankcji karnych zasługuje na uznanie, stwarza bowiem czytelnikowi możliwość szerszego spojrzenia na regulację systemu sankcji karnych, jej przekształcenia oraz wskazania na niektóre mankamenty tej regulacji. Kodeks karny podlegał bowiem w ostatnich latach (2015–2017) licznym zmianom obejmującym m.in. system kar, środków karnych, środków kompensacyjnych i środków zabezpieczających. Opublikowanie recenzowanego zbiorczego opracowania uzasadnione jest zatem nie tylko naukową wagą poruszanych w nim zagadnień, ale też aktualnością tej problematyki.

[...] Opracowanie ma istotny walor naukowy, charakteryzuje się wielością poruszanych zagadnień, nie tylko ważnych dla doktryny prawa karnego i polityki karnej, ale przede wszystkim aktualnych. [...] Autorzy analizują wnikliwie obecną regulację sankcji karnych w prawie karnym powszechnym, skarbowym i wykroczeniach oraz zwracają uwagę na wielokrotne zmiany w tym zakresie. Dostrzegając wiele mankamentów w przekształceniach oraz w obowiązującym systemie sankcji karnych, wysuwają uzasadnione postulaty wprowadzenia przez ustawodawcę szeregu istotnych zmian. Najistotniejszym walorem tego opracowania jest jego przewodni cel badawczy: analiza sankcji występujących w systemie polskiego prawa karnego, któremu podporządkowane zostały wszystkie zawarte w tym opracowaniu artykuły.

– z recenzji prof. dr hab. Zofii Sienkiewicz

Spis treści
Słowo wstępne
Współczesne przekształcenia sankcji karnych a założenia szkoły socjologicznej w polskiej nauce prawa karnego
Procesualność instytucji kary kryminalnej. Uwagi penologiczne na temat relacji między interpretacją sankcji karnej w prawie karnym materialnym a prawem karnym wykonawczym i o jej znaczeniu dla polityki karnej. Wybrane zagadnienia
Gradacja zagrożeń karnych i dyrektyw wymiaru kar ze względu na ciężar gatunkowy przestępstwa
Kulturowe uwarunkowania wymiaru kary
Wymiar kary w miesiącach i latach na gruncie kodeksu karnego z 1997 r.
Podstawy i granice kary łącznej w wyroku łącznym. Wybrane zagadnienia
Kara pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego – uwagi de lege ferenda
Kilka uwag krytycznych na temat orzekania kary pozbawienia wolności względem nieletnich
Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności jako instrument polityki kryminalnej
Ograniczenie praw obywatelskich i politycznych jako przedmiot sankcji karnej
Obligatoryjność środków karnych
O potrzebie zachowania spójności wokół nakazu opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym
Uwagi na tle wybranych regulacji obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem po nowelizacji z 2015 r.
Koncepcja tzw. wolnościowych środków zabezpieczających – założenia teoretyczne oraz problemy wykładni i stosowania w praktyce
Charakterystyka sankcji w prawie karnym skarbowym
Kilka uwag na temat skutków braku pouczenia sprawcy o możliwości złożenia wniosku o zastosowanie karnoskarbowej konstrukcji dobrowolnego poddania się odpowiedzialności
O spójny system sankcji karnych przestępstw i wykroczeń naruszających lub narażających to samo dobro prawne
Uwagi na temat (bez)celowości najsurowszej restrykcji penalnej w prawie o wykroczeniach
Uwagi na temat sankcji w pozakodeksowym prawie karnym gospodarczym (na przykładzie ustawodawstwa karnego rynku finansowego)